link do atlasu na portalu>>>KLIKNIJ Kapelusz - 40 do 150 mm średnicy; początkowo o kształcie półkulistym, a później spłaszczonym, poduchowato wypukłym z lekkim garbkiem, do rozpostartego; brzeg ostry, u młodych okazów podwinięty; barwy brązowożółtej, jasnobrązowej, kasztanowobrązowej, czekoladowobrązowej lub szarobrązowej, z szarym lub fioletowym odcieniem; grubomięsisty; skórka lepka, bardzo śluzowata za młody i w czasie deszczu, a gładka, błyszcząca i promieniście żyłkowana w czasie suszy; łatwo i całkowicie oddziela się od miąższu.
Pory - o barwie rurek; u dojrzałych egzemplarzy brązowożółte lub brudnooliwkowożółte; drobne i bardzo wąskie; w kształcie okrągławe, a następnie kanciaste; rzadko pokryte wydzieliną białawej cieczy.
Rurki - od 6 do 12 mm długości; w pierwszej fazie żółtawe lub cytrynowożółtawe, później ciemniejsze z odcieniem oliwkowym; przyrośnięte lub zbiegające na trzon; łatwo oddzielające się od miąższu; rurki młodych owocniki zakryte od spodu białą błoną, łączącą brzeg kapelusza z trzonem.
Trzon - od 30 do 80 mm wysokości, od 10 do 25 mm grubości; w barwie żółtokremowej, cytrynowożółtej u szczytu, a u dołu brązowawej; równogruby, cylindryczny i pełny; u podstawy może być nieco zgrubiały; nad pierścieniem pokryty drobnymi ziarenkami w kolorze żółto-brązowym lub brązowym; błona osłonowa, która u młodych owocników przykrywa rurki, później pozostawia na trzonie resztki w postaci zwisającego, skórkowatego, białawego, szarawego, a w końcu brązowo-fioletowego pierścienia.
Pierścień - po błonie osłonowej.
Miąższ - w kapeluszu i trzonie w kolorze białawym, kremowym, później żółtawym, u podstawy trzonu brązowawym; po uszkodzeniu lub przecięciu nie zmienia barwy; reaguje na zabarwienie pod wpływem FeSO4, zabarwiając się na szaroniebiesko. W kapeluszu mięsisty, miękki i soczysty. Natomiast w trzonie nieco włóknisty. O łagodnym kwaskowatym smaku i przyjemnym zapachu.
Zarodniki - w wysypie barwy jasnoochrowej lub brązowawej.
Występowanie - w lasach sosnowych i mieszanych, w młodnikach sosnowych i na polanach porośniętych samosiewem sosny; zwykle na terenach piaszczystych, ale nie ma specjalnych upodobań glebowych; w okresie od maja do października, a czasami nawet w listopadzie i grudniu; tworzy mikoryzę z różnymi gatunkami sosen; występuje pojedynczo lub w dużych grupach; gatunek pospolity.
W Europie występuje około 20 gatunków z rodzaju - Suillus , z czego w Polsce kilkanaście.
Uwagi - jadalny i bardzo smaczny; chętnie zbierany. Może jednak u niektórych osób wywoływać objawy alergiczne.
Skórkę z kapelusza należy usunąć przy oczyszczaniu.
2013 rok
