łopatnica żółtawa

Systematyka - Spathularia flavida Persoon: Fries, czyli łopatnica żółtawa, należy do klasy workowców (Ascomycetes), rzędu tocznikowców (Helotiales) i rodziny łęgotowatych (Geoglossaceae). Rodzaj łopatnica (Spathularia Pers.) nie jest liczny i umieszcza się w nim, zależnie od ujęcia, trzy lub cztery gatunki. Oprócz Spathularia flavida Pers. ex Fr. są to: Spathularia neesii Bres. (łopatnica Neesa) o podobnym, lecz mniejszym owocniku, zabarwionym bladobrązowo; Spathularia velutipes Cooke et Farlow Spathularia rufa Cooke - te dwa ostatnie gatunki mają trzon ciemniejszy od żółtawej główki, czerwonawobrązowy.

Owocnik - dorasta maksymalnie do 6 cm wysokości, a wyjątkowo do 8 cm, jednak tak dorodne okazy spotyka się sporadycznie. Przeważnie owocniki mają po 3-4 cm wysokości. Składają się ze spłaszczonej, wachlarzowatej lub językowatej, nieregularnie pofałdowanej główki, wyraźnie oddzielającej się od części trzonowej, ponieważ główka zabarwiona jest soczyście żółto lub żółtoochrowo; z wiekiem soczysta barwa główki blednie.

Trzon- jest białawy lub kremowy, gładki na powierzchni, a w dolnej części może być rozszerzony.

Miąższ - białawy, o konsystencji chrząstkowato-galaretowatej; o nieznacznym, przyjemnym zapachu; w smaku łagodny.

Wysyp zarodników - bardzo charakterystyczne - nitkowate 30-50 (70) x 2-3 mikrona, w górze nieco rozszerzone, bezbarwne z przegrodami.

Występowanie - na opadłych igłach sosnowych, czasem w mchu lub w trawie, na skrajach lasów lub polanach leśnych. Zwykle owocniki występują gromadnie, nierzadko po kilkadziesiąt sztuk i wtedy
zwracają uwagę. Pojedynczy okaz, mimo jaskrawej barwy, łatwo przeoczyć, gdyż większa część trzonu jest zagłębiona w ściółce z opadłych igieł, tak że wystaje
z niej tylko główka. Łatwiej dostrzega się egzemplarze wyrastające w mchu lub w trawie na skrajach lasów.

Zastosowanie - jadalna.

Uwagi - względu na rzadkość występowanie powinna być oszczędzana.

Możliwość popełnienia pomyłki - mitróweczka błotna (Mitrula paludosa), ciekawy, niewielki grzybek, występujący w miejscach podmokłych, np. na skrajach torfowisk, którego owocnik składa się ze spłaszczonej, jajowatej lub językowatej, jaskrawożółtej główki osadzonej na cylindrycznym, białawym, cienkim trzonku.

• mitróweczka błotna Mitrula paludosa